Erzurum’un genel manada içinde bulunduğu sosyo ekonomik sorunlar, yaşama kültürü, alışkanlıklar ve üslubu üstünde de olumsuz etkiler doğuruyor. Dadaşlık kültürünün çekirdeğini teşkil eden, “biz merkezli” davranış biçim ve tarzı, “ben merkezli” hale yoğunlaşıyor. Toplumsal çıkarlar, şahsi çıkarların ardında bırakılıyor.
Sosyo ekonomik sorunların ortaya çıkardığı davranış ve algılama bozuklukları trafikten, alışverişe kadar bütün yaşama yansıyor. Kent trafiği, Erzurum kültürünün dışında olan ve şimdi yaygınlaşan çevre insan ilişkilerindeki “ben merkezli” algılama bozukluğunu en iyi görüntüleyen olgu.
Araç sahiplerinin park alışkanlıklarında, seyir halinde diğer sürücü ve yayaların haklarına bakışlarında bunu görmek mümkün. Erzurum’da ortaya çıkan trafik karmaşasında ana arterlerin fonksiyonel olmaması, park yeri bulunmaması kadar kent insanının da katkısı var.
BİZ’İ KAYBETTİK
“Her şeyden önce ben yararlanmalıyım” “öncelik benim” gibi yaygınlaşan ve gelişen yeni yaşam algılaması, Erzurum’un ne teması, ne manası ne de ritüelleriyle uyuşmuyor. Paylaşma yerine kapma, ikaz yerine kavga, ikna yerine zorlama şeklindeki davranışlar, Erzurumluğun ifade ettiği yüksek Türk kültürüyle çatışsa da artık bir yaşama kültürü haline geliyor.
Erzurum’da komşuluk ilişkileri, ancak metropollerde gözlenebilecek şekilde, “yabancılaşma”ya odaklaşmış bir durum sergiliyor. Özellikle toplu konutların, lüks binaların olduğu alanlarda kapı komşuları bile birbirini tanımıyor, biri diğerinin sevincini, heyecanını ya da acısını paylaşmak istemiyor. Bu kopuş, Erzurum sorunlarının kamuoyunda güç kazanarak, çözüm sürecine girmesinde de ortak bir aklın oluşmasını engelliyor.
HIRSIZLARA ÇANAK TUTMAK
Erzurum’da artan hırsızlık olaylarının adli sebepleri dışındaki diğer bir müsebbibi de komşuların birbirinden haberdar olmaması veya olmak istememesi olarak beliriyor. Komşusunu tanımayanlar, evlere girip çıkanların yabancı olup olmadıklarını bilmiyorlar. Başkalarının komşu evlerine müdahalesi durumunda yalnız seyirci kalıyorlar. Bu durum Erzurumluluk olgusunu törpülüyor, hırsızların ise işine yarıyor.
